Октябрь революциясеннəн соң татар əдəбиятын укыту мəсьəлəсе (XX гасырның 20–30нчы еллары)

А.М. Сафина

158-167 б.


doi.org: 10.22378/he.2018-3-1.158-167


Мəкалəдə татар əдəбиятын XX гасырның егерменче-утызынчы еллар аралыгында укыту мəсьəлəсенə күзəтү ясала. Октябрь революциясеннəн соң, беренче һəм икенче баскыч мəктəплəрдə татар əдəбиятын төрле юнəлешлəр ярдəмендə өйрəтүгə əһəмият бирелə. Əлеге чорда татар əдəбиятын укыту буенча кулланылышта булган программаларга һəм дəреслеклəргə анализ тəкъдим ителə.


Төп төшенчəлəр: татар əдəбияты, совет мəктəбе, укыту, программалар, егерменче-утызынчы еллар, дəреслеклəр

Цитаталаштыру: Сафина А.М. Октябрь революциясеннəн соң татар əдəбиятын укыту мəсьəлəсе (XX гасырның 20–30нчы еллары) // Историческая этнология. 2018. Т. 3, № 1. С. 158–167. DOI: 10.22378/he.2018-3-1.158-167


ФӘННИ ӘДӘБИЯТ

1. Агишев Я., Хаҗиев В. Əдəбият. Тулы булмаган урта мəктəпнең VI классы өчен дəреслек. Казан: Татгосиздат, 1938. 67 б.
2. Азат мəктəп. Беренче баскыч мəктəплəрнең ахыргы сыйныфлары, совпартшколалар һəм педтехникумнар өчен / төз. Г. Нигъмəти, Ш. Саттаров, М. Мансур. М.: Нəшрият, 1927. 399 б.
3. Бөтенсоюз күлəмендə беренче мəртəбə җыелган төрек-татар телe һəм əдəбият укытучылары конференциясе. Беренче тел-əдəбият конференциясе материаллары. Казан, 1927. 199 б.
4. Вəзиева Җ. Совет мəктəплəрендə əдəбият дəреслеклəре // Вопросы татарской литературы. Ученые записки КГПИ. Казан, 1972. Вып 106. Б. 116–133.
5. Дүрт еллык беренче баскыч берлəшкəн эш мəктəплəре өчен программа. Уфа: Башпром мəтабгасы, 1922. 41 б.
6. Заһидуллина Д. Урта мəктəптə татар əдəбиятын укыту методикасы. Казан: Мəгариф, 2000. 335 б.
7. Ибраһимов Г. Яңа əдəбият. Казан: Сабах, 1919. 224 б.
8. Икенче баскыч мəктəплəре өчен ана теле һəм əдəбияты программасы /төз. М. Фазлуллин. Казан, 1928. 59 б.
9. Икенче баскыч татар һəм башкорт мəктəплəре өчен /төз. В. Хангильдин, С. Ямалиев. Казан, 1926. 36 б.
10. Колхоз яшьлəре мəктəплəре өчен ана теле һəм əдəбияты программасы / төз. М. Фазлуллин. Казан: Татиздат, 1930. 56 б.
11. Народное образование в СССР. Сборник документов 1917–1973 гг. М.: Педагогика, 1974. 560 с.
12. Нигъмəти Г. Əдəбият. Урта мəктəплəр өчен дəреслек. 5 нче уку елы. Казан: Татгосиздат, 1933. 254 б.
13. Нигъмəти Г., Яфаров Б. Əдəбияттан хрестоматия. XIX һəм XX йөз башы. Тулы булмаган урта мəктəплəр өчен дəреслек. Казан: Татгосиздат, 1934. 303 б.
14. Нигъмəтуллин Ə. Урта мəктəптə татар əдəбиятын өйрəнүнең фəнниметодик нигезлəре. Казан: Татар.кит.нəшр., 1983. 232 б.
15. Программалар. Казан педагогия техникумының беренче курслары өчен /төз. Х.Бəдигый. Казан, 1925. 73 б.
16. Программалар. Өч еллык крестьян мəктəплəре өчен /төз. М. Фазлуллин. Казан, 1926. 73 б.
17.Татар педагогик фикере антологиясе: ике томда / рекол.: Ф. Солтанов, М. Гыйбатдинов, Л. Мортазина. Казан: Татар.кит.нəшр., 2016. 2 т. 486 б.
18. Ташкын: əдəби хрестоматия. Икенче баскыч мəктəп, техникумнар һəм башка урта дəрəҗəдəге уку йортларына дəреслек итеп тəкъдим ителə /төз. С. Борһан, Г. Нигъмəти, Ф. Əмирхан. Казан, 1928. 226 б.
19. Тутаев М. Развитие народного образования в Татарии (1917–1940). Казань, Тат. кн. изд-во. 1975. 204 с.
20. Урта мəктəп өчен əдəбият программасы / төз. Г. Нигъмəти, Г. Гали, В. Яфаров. Казан: Татгосиздат, 1933. 18 б.

Автор турында белешмə: Сафина Алия Мəгъсүм кызы – филология фəннəре кандидаты, фəнни хезмəткəр, Милли мəгариф тарихы һəм теориясе үзəге, ТР ФА Ш. Мəрҗани исемендəге Тарих институты (420111, Батурин урамы, 7А, Казан, Россия Федерациясе); aliyasafina17@yandex.ru