Совет властеның беренче елларында татарлар арасында укый-яза белмәүчелекне бетерүнең кайбер мзсьәләләре (ТАССР мисалында)
Л.Р. Мортазина
328-337 б.
Мəкалəдə Совет властеның беренче елларында илдə җəелдерелгəн иң күлəмле кампаниялəрнең берсе булган ликбез кампаниясен татарлар арасында үткəрүнең үзенчəлеклəре яктыртыла. Татарстан шартларында ликбез эшен тормышка ашыруның юллары, формалары, ликбез мəктəплəрендə кулланылган дəреслек һəм методик əсбаплар, татар вакытлы матбугатында укый–яза белмəүчелек мəсьəлəлəренең яктыртылышы тасвирлана.
Төп төшенчəлəр: ликбез, укый–яза белмəүчелек, укырга–язарга өйрəтү, ликпункт, ликвидатор, сəяси тəрбия, дəреслеклəр
ФӘННИ ӘДӘБИЯТ
1. Амирханов Р.У. Некоторые особенности развития народного образования у татар в дооктябрьский период // Народное просвещение у татар в дооктябрьский период. Казань, 1992. С. 22–60.
2. Бəдигый Т. Зурлар əлифбасына үрнəк. Казан: Татар. дəүл. нəшр., 1920. 15 б.
3. Вəлиуллин Х. Укый-яза белмəүчелек белəн көрəш // Крестьян гəзите. 1924. 12 сентябрь.
4. Галиев Р. Беренче күчмə мəктəплəр // Совет мəктəбе. 1972. № 10. Б. 58–61.
5. Дистанов Г. Укый-яза белмəүчелəрне һəм аз белемлелəрне укытучылар өчен кулланма. Казан: Татиздат, 1926. 104 б.
6. Знаменский П. Казанские татары. Казань: Типо-лит. Имп. Ун-та, 1910. 67 с.
7. Коблов Я.Д. Конфессиональные школы казанских татар. Казань, 1916. 119 с.
8. Коблов Я. Мечты татар-магометан о национальной общеобразовательной школе. Казань: Типо-лит. Имп. Ун-та, 1908. 20 с.
9. Корбангали М. Олылар өчен рəсемле татар əлифбасы. Казан: Миллəт, 1920. 46 б.
10. Корбангалиев М., Бəдигый Х. Крестьян əлифбасы (зурлар өчен). М., 1925. 48 б.
11. Куманев В.А. Социализм и всенародная грамотность. М: Наука, 1967. 327 с.
12. Мөхəммəдев М.Н. Эшчелəр əлифбасы. М., 1924. 80 б.
13. Муртазина Л.Р. Педагогический анализ деятельности ликбезов (на примере Республики Татарстан). Казань: Печатный двор, 2002. 135 с.
14. Парсин М. 25 октябрьдəн башлап 1 ноябрьгə чаклы укый-яза белмəүчелекне бетерү атналыгы ясала // Крестьян гəзите. 1924. 24 октябрь.
15. Парсин М. Наданлыкның тамырына балта чабыйк! // Крестьян гəзите. 1924. 19 декабрь.
16. Саттаров Ш. Кызылармеец əлифбасы. М.: Дəүл. Хəрби нəшр., 1925. 64 б.
17. Сперанский А. Казанские татары (Историко-этнографический очерк). Казань: Центр. тип., 1914. 30 с.
18. Хакимова Р.Ш. Борьба татарской партийной организаци за ликвидацию неграмотности среди населения // Борьба КПСС за развитие народного образования и культуры. Казань, 1972. С. 3–30.
19. Языковая политика в Республике Татарстан. Казань, 1998. С. 51–60.
Автор турында белешмə: Мортазина Лəлə Рəис кызы – педагогика фəннəре кандидаты, əйдəп баручы фəнни хезмəткəр, Милли мəгариф тарихы һəм теориясе үзəге, ТР ФА Ш. Мəрҗани исемендəге Тарих институты (420111, Батурин урамы, 7, Казан, Российская Федерация); lyalyamur@mail.ru
|
|